Επιτέλους Brexit!

Το Brexit θα πραγματοποιηθεί τα μεσάνυκτα (ώρα Βρυξελλών), δηλαδή 1.317 ημέρες μετά την απόφαση των Βρετανών να αποχωρήσουν από την ΕΕ. Τι θα αλλάξει από την 1η Φεβρουαρίου;

Σήμερα, στις 23.00 το βράδυ, τοπική ώρα, είναι προγραμματισμένο να γίνει το επίσημο Brexit και μία σειρά από γεγονότα και εκδηλώσεις προγραμματίζονται στο Λονδίνο και σε άλλες πόλεις της Βρετανίας για να σημάνουν το γεγονός, με συγκρατημένους τόνους.

Το Νο10 της Ντάουνινγκ Στριτ θα φωτιστεί με τα χρώματα της σημαίας του Ηνωμένου Βασιλείου και ένα ρολόι που θα προβάλλεται στους τοίχους της πρωθυπουργικής κατοικίας θα δείχνει την αντίστροφη μέτρηση για το Brexit, ξεκινώντας από τις 22.00 το βράδυ. Εκείνη την ώρα αναμένεται και το ειδικό διάγγελμα που θα απευθύνει προς το έθνος ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, για να σηματοδοτήσει την ιστορική μέρα της αποχώρησης. Αναμένεται να τονίσει «τη δυναμική που ξεδιπλώνεται μπροστά στον βρετανικό λαό, καθώς η χώρα εισέρχεται σε ένα νέο κεφάλαιο», και να καλέσει τους πολίτες να αρπάξουν την ευκαιρία για την οποία είχαν ψηφίσει στο δημοψήφισμα ώστε να προχωρήσουν μπροστά ενωμένοι.

Με τα χρώματα της σημαίας της χώρας θα φωταγωγηθούν και άλλα κυβερνητικά κτίρια, ενώ στην πλατεία του κοινοβουλίου θα κυματίζουν σε όλους τους ιστούς οι σημαίες του Ηνωμένου Βασιλείου.

Το κόμμα Brexit του Νάιτζελ Φαράζ προγραμματίζει εορτασμούς με ένα πάρτι που θα διοργανώσει στην πλατεία του κοινοβουλίου, γύρω στις 21.00 το βράδυ, με την χορηγία της καμπάνιας του “Leave Means Leave”, που πρόκειται να συγκεντρώσει τους ένθερμους υποστηρικτές του Brexit. Στις εκδηλώσεις αυτές αναμένονται μπάντες, κωμικοί, αλλά και ομιλίες.

Αύριο, εξάλλου, θα τεθούν σε κυκλοφορία τρία εκατομμύρια αναμνηστικά νομίσματα της μισής λίρας, στα οποία αναγράφεται η φράση «Ειρήνη, ευημερία και φιλία με όλα τα έθνη». Ο Μπόρις Τζόνσον, αναμένεται να είναι ο πρώτος που θα λάβει ένα από τα νομίσματα αυτά.

Ο δήμαρχος του Λονδίνου, Σαντίκ Καν, θα φιλοξενήσει στο δημαρχείο μετά τις 17.00 εκδήλωση για τους Ευρωπαίους πολίτες που ζουν στην πρωτεύουσα, κατά την οποία θα έχουν την ευκαιρία να συμβουλεύονται ειδικούς δικηγόρους για το πρόγραμμα εγκατάστασης για το δικαίωμα παραμονής στη Βρετανία (EU Settlement Scheme).

Από ομάδες υποστηρικτών της καμπάνιας Leave θα διοργανώνονται εκδηλώσεις σε διάφορες πόλεις της χώρας για να σηματοδοτήσουν την «Ημέρα της Ανεξαρτησίας», όπως την αναφέρουν. Οι εκδηλώσεις αυτές αναρτώνται στην ιστοσελίδα της καμπάνιας.

Αύριο αναμένεται να πραγματοποιηθεί ένα ειδικό υπουργικό συμβούλιο, που θα φιλοξενηθεί σε μέρος εκτός του Λονδίνου, βόρεια της Αγγλίας, για να τονιστεί η πρόθεση της κυβέρνησης να ενισχύσει την περιφέρεια.

Οι καθημερινές συναλλαγές μεταξύ της Βρετανίας και της ΕΕ θα συνεχιστούν χωρίς αλλαγή ως το 2020. Στη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου των 11 μηνών Λονδίνο και Βρυξέλλες θα διαπραγματευθούν τη μελλοντική τους σχέση. Ωστόσο ήδη από την 1η Φεβρουαρίου θα υπάρξουν κάποιες πρακτικές αλλαγές. 

– 66 εκατομμύρια κάτοικοι λιγότεροι 

Την Παρασκευή τα μεσάνυκτα η ΕΕ θα χάσει για πρώτη φορά ένα κράτος μέλος της, το οποίο είναι ένα από τα πιο πλούσια και πιο μεγάλα της Ένωσης. 

Με την αποχώρηση 66 εκατομμυρίων κατοίκων, η ΕΕ θα μειωθεί στα περίπου 446 εκατομμύρια. Το έδαφός της θα μειωθεί κατά 5,5%. 

Αν κάποτε η Βρετανία αποφασίσει να επιστρέψει στην ΕΕ, θα πρέπει να ακολουθήσει κανονικά την ενταξιακή  διαδικασία.

– Οι θεσμοί 

Έξω από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα κατέβει η σημαία της Βρετανίας κάτι που θα συμβολίσει και μια πραγματική αλλαγή: αποχωρώντας από την ΕΕ η Βρετανία θα γίνει «τρίτη χώρα».

Κανένας από τους 73 Βρετανούς ευρωβουλευτές που εξελέγησαν τον Μάιο του 2019 δεν θα επιστρέψει στο Στρασβούργο. 46 από τις έδρες τους θα κρατηθούν για τα νέα κράτη μέλη και οι 27 θα αναδιανεμηθούν σε άλλες χώρες. 

Το Λονδίνο δεν θα έχει πλέον δικαίωμα να προτείνει Ευρωπαίο επίτροπο. 

Ο Βρετανός πρωθυπουργός δεν θα καλείται στις ευρωπαϊκές συνόδους, ενώ τα μέλη της βρετανικής κυβέρνησης δεν θα συμμετέχουν στις υπουργικές διασκέψεις.

Ως πολίτες τρίτης χώρας οι Βρετανοί δεν θα μπορούν πλέον να εργάζονται στους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Πολλοί εξ αυτών έχουν ήδη λάβει διπλή υπηκοότητα για να μπορέσουν να παραμείνουν στα πόστα τους. 

 Αντίθετα η Βρετανία θα συνεχίσει να καταβάλει τα χρήματα που προβλέπεται στον προϋπολογισμό της ΕΕ μέχρι το τέλος της μεταβατικής περιόδου. 

– Δικαιώματα πολιτών

Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, περίπου 1,2 εκατομμύριο Βρετανοί ζουν σε χώρες της ΕΕ, κυρίως στην Ισπανία, την Ιρλανδία, τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ιταλία. 

Σύμφωνα με τη βρετανική στατιστική υπηρεσία, 2,9 εκατομμύρια πολίτες από τις 27 χώρες της ΕΕ ζουν στη Βρετανία, ποσοστό που αντιστοιχεί στο 4,6% του πληθυσμού.

Βάσει της συμφωνίας αποχώρησης, οι άνθρωποι που έχουν εγκατασταθεί εκατέρωθεν της Μάγχης πριν το τέλος της μεταβατικής περιόδου θα διατηρήσουν το δικαίωμα να ζουν και να εργάζονται στη χώρα υποδοχής. 

Οι Ευρωπαίοι πολίτες που ζουν στη Βρετανία θα πρέπει να εγγραφούν για να λάβουν το δικαίωμα αυτό. Για τους Βρετανούς που ζουν στην ΕΕ οι διαδικασίες διαφέρουν από χώρα σε χώρα. 

Η ελευθερία της μετακίνησης θα ισχύει ως το τέλος Δεκεμβρίου 2020. 

– Οι διαπραγματεύσεις 

Η Βρετανία έχει ήδη περάσει πολλά χρόνια να διαπραγματεύεται τους όρους της αποχώρησής της από την ΕΕ με την ομάδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπό τον Μισέλ Μπαρνιέ. 

Όμως οι διαπραγματεύσεις θα εισέλθουν σε νέα φάση από την Παρασκευή. Ήδη ο Μπαρνιέ συζητά με τα κράτη μέλη για να καθοριστεί το πλαίσιο της διαπραγμάτευσης για τη μελλοντική σχέση μεταξύ Λονδίνου και Βρυξελλών, κυρίως στον εμπορικό τομέα. 

Αντίθετα με τη συμφωνία αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ που επικυρώθηκε από τα κράτη μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η εμπορική συμφωνία ίσως να πρέπει να επικυρωθεί από περισσότερα από 30 εθνικά και περιφερειακά κοινοβούλια. 

Ωστόσο μέχρι το τέλος της μεταβατικής περιόδου η Βρετανία θα εξακολουθήσει να υπόκειται στο ευρωπαϊκό δίκαιο και στο Δικαστήριο της ΕΕ. 

(ΑΠΕ-ΜΠΕ)